Hulajnogi elektryczne, UTO i wspomaganie ruchu, czyli mała rewolucja w przepisach ruchu drogowego. Nowe przepisy już od 20 maja!!
Coraz bliżej ciepłe dni, coraz więcej z nas przesiądzie się z samochodów na rowery, ale również hulajnogi elektryczne i inne tego typu środki transportu. I tutaj uwaga, ponieważ od 19 maja zaczną obowiązywać zupełnie nowe regulacje prawne dotyczące tego typu pojazdów.
Od dłuższego czasu problem osób poruszających się hulajnogami elektrycznymi lub z wykorzystaniem innych nowoczesnych urządzeń wspomagających nasz ruch stał się tematem dyskusji i sporów, również na poziomie medialnym. Coraz większa ilość takich urządzeń na naszych drogach spowodowała, że zaczęto sobie zadawać pytanie, jak traktować takich uczestników ruchu. Czy są to piesi, czy raczej kierujący pojazdami? Dodatkowo pojawiające się niebezpieczne zdarzenia w ruchu drogowym, a nawet wypadki z udziałem pieszych wymusiły wprowadzenie nowych regulacji w przepisach ruchu drogowego.
Konieczność wprowadzenia zmian przewidzianych w ustawie Prawo o ruchu drogowym wynikała z oczekiwań społecznych oraz potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa niechronionych uczestników ruchu drogowego, tj. przede wszystkim pieszych, ale również samych użytkowników nowych środków transportu. Spowodowane jest to głównie faktem, że w ostatnich latach zauważalny jest dynamiczny rozwój technologii w zakresie urządzeń takich jak: hulajnogi elektryczne, deskorolki elektryczne, elektryczne urządzenia samopoziomujące i inne o podobnej konstrukcji, wyposażone w napęd elektryczny lub napędzane siłą mięśni, przeznaczone do transportu osób. Rozwój ten powoduje, że takie urządzenia stają się coraz bardziej dostępne i popularne, głównie wśród mieszkańców dużych miast. W dużej mierze przyczyniają się do tego bardzo dynamicznie rozwijające się w ostatnim czasie wypożyczalnie tego typu urządzeń (np. hulajnóg elektrycznych).
Do tej pory stan prawny hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego pozostawał nieuregulowany. Stwarzało to realne zagrożenie bezpieczeństwa na drogach i chodnikach.
Osoba poruszająca się do tej pory za pomocą hulajnogi elektrycznej albo urządzenia transportu osobistego nie mogła być traktowana jako pieszy, ani też jako kierujący pojazdem, co powodowało wątpliwości i brak jednolitego podejścia do osób poruszających się za pomocą takich urządzeń ze strony organów uprawionych do kontroli ruchu drogowego.
Co się zmienia?
Po pierwsze zmiana ustawy wprowadza definicje nowych urządzeń i pojazdów. I tak:
- urządzenie wspomagające ruch – jest to urządzenie lub sprzęt sportowo-rekreacyjny, przeznaczone do poruszania się osoby w pozycji stojącej, napędzane siłą mięśni (np. deskorolka, rolki, hulajnoga tradycyjna i inne),
- hulajnoga elektryczna – to pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, z kierownicą, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe,
- urządzenie transportu osobistego – jest to pojazd napędzany elektrycznie, z wyłączeniem hulajnogi elektrycznej, bez siedzenia i pedałów, konstrukcyjnie przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez kierującego znajdującego się na tym pojeździe (np. segway, deskorolka elektryczna, itp.).
1. Osoba poruszająca się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch
Osoba taka (na rolkach, deskorolce, itp.) będzie zobowiązana korzystać z chodnika, ewentualnie drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów. W przypadku poruszania się na drodze dla rowerów obowiązuje ruch prawostronny (bez ograniczenia prędkości!). Natomiast po chodniku i drodze dla pieszych, z zachowaniem następujących zasad: jazda z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, zachowanie szczególnej ostrożności, ustępowanie pierwszeństwa pieszemu oraz nieutrudnianie ruchu pieszemu.
Poruszanie się urządzeniem wspomagającym ruch napędzanym siłą mięśni nie wymaga posiadania żadnych uprawnień i jest dopuszczalne bez ograniczeń wiekowych.
Osoba poruszająca się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, przekraczając jezdnię, jest obowiązana zachować szczególną ostrożność oraz korzystać odpowiednio z przejazdu dla rowerzystów albo przejścia dla pieszych.
Uwaga na zakazy i ograniczenia! Osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch zabrania się:
- poruszania się w stanie nietrzeźwości, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu;
- przewożenia innej osoby, zwierzęcia lub ładunku;
- ciągnięcia pojazdu lub ładunku;
- czepiania się pojazdów;
- poruszania się tyłem.
2. Osoba poruszająca sią na hulajnodze elektrycznej
Kierujący hulajnogą elektryczną po wejściu nowych przepisów będzie mógł korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone dla kierunku, w którym się porusza – z prędkością dopuszczalną do 20 km/h. Jeżeli prędkość na drodze będzie ograniczona do 30 km/h lub mniej taka osoba będzie musiała korzystać z jezdni. Oczywiście w przypadku gdy brakuje wydzielonej drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów. Prędkość również ograniczona będzie do 20 km/h. Kierujący może wyjątkowo poruszać się chodnikiem lub drogą dla pieszych, gdy chodnik jest usytuowany wzdłuż jezdni, po której ruch pojazdów jest dozwolony z prędkością większą niż 30 km/h i brakuje wydzielonej drogi dla rowerów oraz pasa ruchu dla rowerów – z zachowaniem następujących zasad: jazda z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, zachowanie szczególnej ostrożności, ustępowanie pierwszeństwa pieszemu oraz nieutrudnianie ruchu pieszemu.
Nowe przepisy zabraniają m.in.:
- kierowania hulajnogą elektryczną po jezdni, na której dopuszczalna prędkość jest większa niż 30 km/h,
- kierowania hulajnogą lub UTO osobie znajdującej się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu,
- przewożenia hulajnogą elektryczną i UTO innych osób, zwierząt i przedmiotów,
- ciągnięcia lub holowania hulajnogą elektryczną i UTO innych pojazdów,
- pozostawiania hulajnóg elektrycznych i UTO na chodniku w inny sposób niż równolegle do jego krawędzi najbardziej oddalonej od jezdni.
Osoba wykorzystująca urządzenie transportu osobistego – UTODziecko do 10 lat nie może poruszać się hulajnogą elektryczną po drodze w żadnej sytuacji, również pod opieką osoby dorosłej. Będzie to możliwe jedynie w strefie zamieszkania, jednak pod opieką osoby dorosłej.Do kierowania hulajnogą elektryczną przez osoby w wieku od 10 lat do 18 lat wymagane będzie posiadanie tych samych uprawnień, co w przypadku kierowania rowerem, czyli karty rowerowej lub prawa jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T. Dla osób, które ukończyły 18 lat, dokument taki nie jest wymagany.
Nieprawidłowo pozostawione na drodze hulajnogi i UTO, np. w miejscu, gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu, będą usuwane na koszt właściciela.
Obowiązujące dotychczas przepisy ustawy — Prawo o ruchu drogowym nie precyzowały zasad ruchu drogowego, do których powinna się stosować osoba poruszająca się hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego po drogach. Taki stan prawny nie wskazywał wprost, jaki jest status osoby korzystającej z tych urządzeń (jakie wiążą się z tym obowiązki i uprawnienia), co powodowało, że użytkownicy hulajnóg elektrycznych, urządzeń transportu osobistego i urządzeń wspomagających ruch mieli liczne wątpliwości m.in. w zakresie dostępności dla tych urządzeń publicznej infrastruktury drogowej.
Dzieci do 10 roku życia obowiązują te same zasady, co w przypadku hulajnóg elektrycznych. W przypadku osób starszych obowiązują również takie same dokumenty, jak dla hulajnóg. Dla osób, które ukończyły 18 lat, dokument nie jest wymagany. Podobnie jak w przypadku hulajnóg elektrycznych kierujący urządzeniem transportu osobistego jest obowiązany korzystać z drogi dla rowerów, jeśli jest ona wyznaczona dla kierunku, w którym się porusza – z prędkością dopuszczalną 20 km/h. Taka osoba może wyjątkowo poruszać się chodnikiem lub drogą dla pieszych, w przypadku braku drogi dla rowerów, z zachowaniem następujących zasad: jazda z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego, zachowanie szczególnej ostrożności, ustępowanie pierwszeństwa pieszemu oraz nieutrudnianie ruchu pieszemu.